موضوع 15-قیدو هم خانواده
قيد
كلمه يا گروهي از كلمات است كه درباره ي فعل جمله توضيحي مي دهد .
به عبارت ديگر قيد چگونگي وقوع فعل را بيان مي كند .
انواع قيد از لحاظ مفهوم :
قيد زمان : اين نوع قيد ، بر زمان وقوع فعل يا داشتن حالتي ، دلالت مي كند .
بعضي از قيدهاي زمان : روز ، شب ، امروز ، امسال ، ديروز ، ...
2-قيد مكان : اين قيد بر مكان وقوع فعل ، دلالت مي كند .
بعضي از قيدهاي مكان : اين جا ، آن جا ، نزديك ، دور ، بالا ، پايين ، ....
قيد حالت : اين قيد حالت انجام گرفتن فعل را بيان مي كند .
بعضي از قيدهاي حالت : دوان دوان ، آهسته ، ...
قيد مقدار : اين قيد بر مقدار فعل دلالت مي كند .
مثال : او روزي بيست قطره دارو مي نوشد .
قيد ترتيب : اين قيد بر ترتيب وقوع فعل دلالت مي كند .
بعضي از قيدهاي ترتيب : پي در پي ، دسته دسته ، در آغاز ، سرانجام ، ....
قيد چگونگي : اين قيد بر چگونگي وقوع فعل دلالت مي كند .
بعضي از قيدهاي چگونگي : خوب ، بد ، زشت ، زيبا ، درست ، غلط ، ...
قيد پرسش : اين قيد درباره ي وقوع فعل ، پرسش مطرح مي كند .
بعضي از قيدهاي پرسش : آيا ، چرا ، مگر ، چگونه ، كجا ، چطور ، ....
قيد آرزو : اين قيد درباره ي وقوع فعل ، آرزويي را مطرح مي كند .
بعضي از قيدهاي آرزو : كاش ، كاشكي ، ان شاءالله ، ...
قيد نفي : اين قيد جمله را منفي مي كند
بعضي از قيدهاي نفي : هرگز ، هيچ و ....
* * * *
كلمات هم خانواده
به كلماتي مي گويند كه از يك ريشه گرفته شده باشند و حروف اصلي آن كلمه در كلمات هم خانواده اش به همان ترتيب ، با فاصله يا پشت سر هم آورده شده باشد . كلمات هم خانواده از نظر معني نيز به هم نزديك هستند .
مانند : حق ، حقوق ، احقاق حروف اصلي ( ح _ ق